Omgaan met winnen en verliezen vraagt oefening.
Wat heerlijk dat er dit jaar weer veel sportevenementen plaatsvinden. Sport is onlosmakelijk verbonden met winnen en verliezen. Goed om te beseffen dat kinderen omgaan met winnen en verliezen ook moeten leren.
Kinderen beginnen vanaf een jaar of 4 een spel met eenvoudige spelregels te begrijpen. Pas wanneer ze de spelregels snappen wordt het wedstrijdelement belangrijk. Winnen en verliezen roept emoties op. Bij verliezen; boos worden, weglopen, bordspel omgooien, en bij winnen soms andere uitschelden voor losers.
Voor de allerjongste kinderen is het fijn dat ze eerst ervaren dat spelletjes of sporten leuk is. Maak het wedstijd element nog niet te belangrijk. Kies spelletjes waar de “geluksfactor” een rol speelt (bijv. met dobbelsteen) waardoor verliezen niet een persoonlijk falen is en het makkelijker is om te roepen dat het pech is. Benoem dat het jammer is: volgende keer beter. Daag ze uit om nog eens te proberen, maar dwing dat niet af. Ook coöperatieve spelletjes (waarbij kinderen moeten samenwerken is een goede manier om te leren omgaan met winnen en verliezen (bijv. Max de kat)
Vanaf 7 jaar starten kinderen met samenwerken en snappen ze dat de regels van een spel een functie hebben. Tot ongeveer 8/ 9 jaar domineert het primitieve deel van het brein waar de emoties zit, nog vaak de reacties van het kind, dus belangrijk om kinderen te blijven helpen omgaan met emoties.
Wanneer het toch ontaard in boos gedrag is een beroep doen op het gezonde verstand niet handig omdat kinderen op dat moment nog vanuit emotie reageren (denk aan het primitieve brein). Benoem of laat blijken dat je snapt dat het kind teleurgesteld is en laat het even met rust. Op een later moment bespreek je het gedrag: teleurgesteld of boos zijn mag, maar niet schreeuwen, slaan of een ander pijn doen.
Vanaf 10 jaar mag je verwachten dat kinderen redelijk omgaan met winnen en verliezen: er komt dan ook meer ruimte om te leren een sportieve winnaar te zijn: de tegenstander niet uitlachen maar een hand geven en bedanken voor het spel.
Spelletjes maar ook sportwedstrijden zijn een minicursus omgaan met teleurstellingen en om die “cursus” te laten slagen moet je het langzaam opbouwen😊
En let op! Wat laat jij als volwassenen zien of horen wanneer je favoriet speler of team verliest???
